🔽معرفی مشاهیر کرمانشاه
شامی کرمانشاهی
شاهمراد مشتاق معروف به شامی کرمانشاهی (زادهٔ 1296 در کرمانشاه – درگذشتهٔ 2 آذر 1363 در کرمانشاه) شاعر کردزبان بود. اشعار او به گویش کردی جنوبی از زبان کردی و به لهجهٔ کردی کرمانشاهی سروده شدهاست.
شامی کرمانشاهی در سال 1296 خورشیدی در محلهٔ چنانی کرمانشاه به دنیا آمد. نام پدرش خدامراد و نام مادرش فانوس بود. شامی در چهار سالگی در پی بیماری آبله نابینا شد. وی در دوران کودکی، پدر و مادر خود را از دست داد و از همان سالها مجبور بود با اتکا به قوت بازوی خود زندگیاش را اداره کند. فقر شدید به شامی امکان تحصیل نداد و او بی سواد ماند، با این حال وی با یکی از روحانیان شهر به نام شمسالدین آل آقا (شمسالعلما) ارتباط پیدا کرد و وی شامی را با ادبیات کلاسیک فارسی و به ویژه خیام، سعدی و حافظ آشنا کرد. شامی تحت تأثیر اشعاری که میشنید دست به سرایش شعر به زبان کردی زد. اشعار شامی به گویش جنوبی از زبان کردی و با لهجهٔ کرمانشاهی سروده شدهاست. افزون بر این وی اشعاری نیز به زبان فارسی سروده است. مضمون اشعار وی بیان فقر و تنگدستی طبقه فرودست اجتماع و محرومیتهای آنان به زبانی عامیانه است وی اشعاری نیز با مضمون سیاسی دارد که بازآفرینی یک گفتگو میان شاعر و نخست وزیر وقت، محمد مصدق است. به گفته محمدعلی سلطانی، وی در وقایع سال ۱۳۳۲ خورشیدی، به عضویت جبهه ملی ایران درآمده بودهاست شامی در دوم آذر ماه ۱۳۶۳ در سن ۶۷ سالگی در پی یک بیماری طولانی در کرمانشاه درگذشت.
کلمه شامی نه تنها مخفف و فرم عامیانه کلمه «شاهمراد» در کردی جنوبی است، بلکه صفت نسبی و به معنای «منسوب به زمان شام» نیز هست که گویای تاریکی زندگی شاعر و نابینا بودن او میباشد.
آثار
تاکنون دو تصحیح از اشعار شامی کرمانشاهی انجام شده و با مشخصات زیر به چاپ رسیدهاست:
چهپکهگوڵ - چنانی
🔴مجموعه تولیدی حاج احمد احمدی با بیش از نیم قرن سابقه در تولید سوغات کرمانشاه